kolejnosc-wykorzystania-energii-z-organizmu
Czas i kolejność wykorzystania energii z różnych źródeł przez organizm
Eksperyment Van Loon i WSP. 2001 ,
8 cyklistów zbadano w trakcie spoczynku oraz 3-ech prób trwających po 30 minut, z różną intensywnością względną. Najpierw przeprowadzano 60 minutowe pomiary spoczynkowe, następnie 3 próby po 30 minut każda. Użyto znakowanej glukozy (6,6-2H2) oraz tłuszczu (U-13C). Pobrano próbki krwi, mięśni oraz sprawdzono substraty wydalane przy oddychaniu (wymiana gazowa). Znakowane izotopy podano dożylnie.
Przy intensywności poniżej 30% maksymalnego pochłaniania tlenu (<56% tętna maksymalnego):
- większość energii zapewnia utlenianie wolnych kwasów tłuszczowych w osoczu krwi (ang. plasma FFA),
- jednakże bardzo mały lub żaden jest tu udział IMTG (trójglicerydów składowanych w mięśniach) oraz triacylogliceroli lipoprotein osocza,
- główne źródło tłuszczu to triacyloglicerole tkanki tłuszczowej.
Przy intensywności wysiłku 40% maksymalnego:
- 31% energii zapewniały wolne kwasy tłuszczowe,
- 24% energii inne źródła tłuszczu,
- 10% pochodziło z glukozy w plazmie (osoczu krwi),
- 35% zapewniała glukoza zmagazynowana jako glikogen mięśniowy.
Jak widać, przy niewielkiej intensywności aż 45% energii zapewnia glukoza, 55% tłuszcze.
Przy intensywności wysiłku 55% maksymalnego:
- 25% energii zapewniały wolne kwasy tłuszczowe,
- 24% energii inne źródła tłuszczu,
- 13% pochodziło z glukozy w plazmie (osoczu krwi),
- 38% zapewniała glukoza zmagazynowana jako glikogen mięśniowy.
Im wyższa intensywność pracy, tym większa rola węglowodanów. Przy intensywności 55% – 51% energii pochodziło z glikogenu i glukozy z osocza krwi, 49% z tłuszczy.
Przy intensywności wysiłku 75% maksymalnego:
- 15% energii zapewniały wolne kwasy tłuszczowe,
- 9% energii inne źródła tłuszczu,
- 18% pochodziło z glukozy w plazmie (osoczu krwi),
- 58% zapewniała glukoza zmagazynowana jako glikogen mięśniowy.
Im cięższa praca, tym udział węglowodanów jest większy. W przypadku intensywności rzędu 75%, aż 76% energii zapewniają węglowodany, tylko 24% pochodzi z tłuszczy.
W rankingu bierzemy pod uwagę:
- Czas pobierania energii przez organizm głównie z danego źródła podczas treningu
- Czas pobierania energii przez organizm podczas głodowania
Kupon rabatowy w kwocie 7 zł do wykorzystania na stronie, której zamówimy m.in. suplementy diety www.tabelazdrowia.pl to „tabeletop„
Pozycja Źródła energii w organizmie Czas od początku treningu Czas od początku głodówki Opis 1 Zapas ATP 7 sekund Rezerwy ATP zostają zużyte tuż po rozpoczęciu aktywności . W organizmie człowieka znajdują się niewielkie ilości ATP, które są wystarczające dla zaspokojenia podstawowego zapotrzebowania energetycznego ciała, które pozostaje w spoczynku. Podczas ćwiczeń zwiększają się potrzeby organizmu, a zapas ATP jest szybko zużywany. 2 Fosfokreatyna 10-15 sek Fosfokreatyna. Niewielkie ilości tej substancji znajdują się w tkance mięśniowej. Podczas rozpadu fosfokreatyny jest uwalniana energia niezbędna do przemiany ADP do ATP. Proces ten zachodzi bardzo szybko, a zapasów fosfokreatyny w organizmie starcza zaledwie na 10–15 sekund, czyli fosfokreatyna stanowi swojego rodzaju bufor, który pokrywa krótkoterminowy deficyt ATP.
3 Glukoza 2-3 minuty Organizm przechodzi na wykorzystywanie glikogenu, co dostarcza energii na około 50–60% procesu syntezy ATP. Pozostałą część energii potrzebną do syntezy ATP organizm otrzymuje dzięki utlenianiu wolnych kwasów tłuszczowych i glukozy. Gdy zapasy glikogenu są na wyczerpaniu, głównym źródłem energii zostają tłuszcze,
w tym samym czasie rozpoczyna się większe wykorzystywanie glukozy.4 Glikogen - Glikoliza beztlenowa 5-30 minut Czas zależy od intensywności. Przemiana beztlenowa – w je trakcie dochodzi do odbudowy ATP z rozpadu glukozy, pochodzącej z zapasów mięśniowych i wątrobowych. Kwas pirogronowy powstający podczas rozpadu glukozy czyli glikolizy jest przekształcany do kwasu mlekowego bez wytwarzania dodatkowych cząsteczek ATP. W wyniku rozłożenia jednej cząsteczki glukozy w procesach beztlenowych uzyskuje się tylko dwie cząsteczki ATP. W wyniku produkcji kwasu mlekowego narasta kwasica metaboliczna, prowadząca do zmęczenia mięśni, tzw. zakwasów. Wzrost stężenia jonów wodorowych w mięśniach na skutek nadprodukcji mleczanów, hamuje glikolizę beztlenową, skutecznie uniemożliwiając dalszy wysiłek. Spalanie glukozy w warunkach beztlenowych jest więc mało ekonomiczne, ale jest cennym źródłem energii dla komórek niedotlenionych. Ważne jest również to, że najszybciej wytwarza energię w jednostce czasu umożliwiając szybkie, intensywne wysiłki. 5 Glikogen - Glikoliza tlenowa 25-35 minut 0-2 dni Czas zależy od intensywności.Przemiana tlenowa pozwala na długotrwałe kontynuowanie wysiłku fizycznego. W wyniku przemian 1 cząstki glukozy powstają aż 38 cząstki ATP. Nie dochodzi do zakwaszenia mięśni w wyniku gromadzenia się kwasu mlekowego. W procesie przemian tlenowych energia może być czerpana ze spalania nie tylko glukozy, ale również tłuszczów, ketokwasów i aminokwasów. Spalanie tłuszczów odbywa się po około 25 minutach wysiłku o małej lub umiarkowanej intensywności, stąd takie wysiłki są najskuteczniejszym sposobem zmniejszenia wagi ciała. Utlenowanie wolnych kwasów tłuszczowych dostarcza więcej energii – z jednego łańcucha kwasu tłuszczowego powstaje 45 cząstek ATP. Jednak spalanie glukozy jest bardziej ekonomiczne po względem wykorzystania tlenu – podczas utlenowania węglowodanów przy użyciu 1 mola tlenu produkowane jest 6,5 mola ATP, natomiast podczas spalania kwasów tłuszczowych tylko 5,6 mola. Ketokwasy i aminokwasy mogą być spalane w czasie bardzo intensywnych wysiłków lub w czasie wysiłku w czasie głodu. 6 Złogi, komórki stare, chore, zwyrodniałe oraz tkanki mniej ważne - tłuszczowe. >35 minut 6-8 h Organizm spala "śmieci" czyli złogi, komórki stare, chore, zwyrodniałe oraz tkanki mniej ważne - tłuszczowe. Likwidowane są dawne ogniska zapalne i chorobowe. Produkty ich spalania mogą przejściowo zatruwać organizm na skutek czego przejściowo możemy czuć się gorzej. 7 Tłuszcz z mięśni szkieletowych >35 minut 6-8 h Organizm spala tłuszcze. Najpierw z mięśni szkieletowych ( czyli to wszystko co nami wisi i się nie podoba ) . Mniej niż 20 minut treningu oznacza pobieranie 20 procent energii z tłuszczu. Trening 20–40-minutowy sprawia, że 50 procent energii jest ze spalania tłuszczu, a po 40 minutach – aż 80 procent. 8 Tłuszcz z narządów wewnętrznych 6-8 h Spalanie nastepuje gdy zostanie spalony tłuszcz z mięśni szkieletowych 9 Białka i aminokwasy 6-8 h Katabolizm aminokwasów pochodzących z krwi może sięgać 5-10% całkowitego zapotrzebowania energetycznego w czasie wysiłku długotrwałego. Wykorzystywane do celów energetycznych są głównie aminokwasy rozgałęzione (leucyna, izoleucyna i walina), oraz asparaginian i glutaminian. W cyklu glukozowo-alaninowym aminokwasy te zamieniane są w glukozę, która wykorzystywana jest na cele energetyczne pracujących mięśni. 10 Organy życiowo ważne, serce, mózg >21 dni Organizm zaczyna spalać organy życiowo ważne, serce, mózg
źródła:
https://www.profilaktykawmalopolsce.pl/okiem-eksperta/792-na-czym-polega-tlenowa-i-beztlenowa-przemiana-materii
https://www.fabrykasily.pl/treningi/energia-i-jej-zapasy-w-organizmie
http://www.odzywianie.info.pl/fitness-i-cwiczenia/artykuly/art,energia-w-organizmie-czlowieka-skad-sie-bierze.html
http://www.con-vit.pl/joomla/index.php/zywienie-sport/105-energia-dla-miesni
https://www.przegladsportowy.pl/czas-na-bieganie/jak-dlugo-cwiczyc-by-zaczal-sie-spalac-tluszcz/8sbg2fr
